Wypadanie odbytu lub odbytnicy to schorzenie polegające na przedostawaniu się tych tkanek za zewnątrz organizmu. Wyróżnia się wypadanie częściowe polegające na wypadnięciu jedynie błony śluzowej odbytu oraz wypadanie całkowite, kiedy na zewnątrz wydostaje się ściana odbytnicy. Choroba może dotknąć osoby w każdym wieku, jednak najczęściej są to dzieci od 1 do 3 lat oraz osoby starsze, a szczególnie kobiety po 60 roku życia.

Jednoznacznym objawem schorzenia jest pojawienie się tkanki na zewnątrz organizmu. W początkowym stadium dzieje się to po oddaniu stolca, w późniejszym po każdym skurczu mięśni brzucha, np. przy kichaniu. Każdy przypadek wypadania odbytu i odbytnicy wymaga konsultacji z proktologiem. Przyczyn schorzenia dopatruje się w przewlekłych zaparciach, nawracających biegunkach i nadużywaniu środków przeczyszczających. Leczenie rozpoczyna się od usunięcia przyczyn.

Następnie zaleca się wykonywanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie dźwigaczy odbytu oraz mięśnie krocza, stosowanie diety bogatej w błonnik i przyjmowanie minimum 2 litrów wody mineralnej dziennie. W poważnych przypadkach przeprowadza się operację polegającą na zwężeniu odbytu, wycięciu nadmiaru wypadniętej błony śluzowej oraz przymocowaniu odbytnicy do kości krzyżowej.